صنعت مالی دیجیتال در اقتصادهای نوظهور
چقدر از تلفن هوشمند خود برای پرداخت‌های مالی استفاده می‌کنید؟ چند بار در روز کارهای بانکی خود را به کمک ابزارهای آنلاین و سایت‌های بانکی انجام می‌دهید؟ همه ما با درگاه‌های پرداخت اینترنتی و سامانه‌های بانکی یا سامانه کارگزاری‌‌های بورسی آشنا هستیم اما این موارد کوچک‌ترین بخش صنعت مالی دیجیتال است. پس صنعت مالی دیجیتال چیست و چه تغییری در اقتصاد جهانی به وجود آورده است؟ چرا امروز digital finance تا این اندازه اهمیت دارد و گسترش یافته است؟
فناوری‌های دیجیتال فرصتی برای ارائه خدمات مالی با هزینه کمتر، به شکل گسترده‌تر و روش‌های استفاده ساده‌تر فراهم کرده است. راهکارهای فناورانه دیجیتال با بالا بردن سودآوری و کاهش هزینه‌های مختلف، بهره‌وری در اقتصاد را افزایش داده است. در اقتصادهای نوظهور استفاده از تلفن هوشمند برای دسترسی به خدمات مالی اقتصاد را تقویت می‌کند، digital finance مجموعه تغییراتی را شامل می‌شود که بهره‌وری اقتصاد را افزایش داده است چراکه زیست‌بوم صنعت مالی دیجیتال متنوع، پایدار و مشارکتی است.
صنعت مالی دیجیتال تأثیر فناوری‌های جدید در صنعت خدمات مالی را نشان می‌دهد. این صنعت شامل انواع محصولات، برنامه‌ها، فرآیندها و مدل‌های تجاری است که روش سنتی ارائه خدمات بانکی و مالی را دگرگون کرده‌اند. استفاده از فناوری در امور مالی نوآوری جدیدی نیست، اما سرمایه‌گذاری در صنعت مالی دیجیتال در سال‌های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
خدمات مالی دیجیتال
خدمات مالی در خط مقدم تحول دیجیتال قرار دارند، صنعت مالی دیجیتال طیف گسترده‌ای از خدمات را شامل می‌شود. استفاده از کارت بانکی، استفاده از اینترنت و بهره گرفتن از تلفن‌های هوشمند خدمات بانکی را آسان‌تر کرده است و خدمات مالی را در دسترس افراد بیشتری قرار داده است. خدمات مالی رگ حیاتی اقتصاد است، digital finance برای افراد، خانواده‌ها و بنگاه‌های اقتصادی امکان‌های متفاوتی از جمله پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و حفظ سرمایه از خطرات مختلف را محقق می‌کند.
در سال ۲۰۱۶ بیش از ۲ میلیارد نفر در کشورهای در حال توسعه به بانک دسترسی نداشتند، بسیاری از افراد و بنگاه‌های اقتصادی کوچک نیز توان پس‌انداز و امکان استفاده از محصولات اعتباری را نداشتند، این محدودیت‌ها می‌تواند مانعی برای رشد اقتصادی و تداوم فقر در جهان باشد. در همین سال ۲.۲ تریلیون دلار میزان اعتباری تخمین زده شده است که کسب‌وکارهای کوچک برای رشد خود نیاز داشته و نتوانستند آن را تامین کنند. راه‌حل چنین مشکلاتی چیست؟ آیا فناوری می‌تواند از تداوم و گسترش فقر جلوگیری کند؟ این صنعت چه ویژگی‌هایی دارد و برای کدام افراد در سراسر جهان سودمند است؟
راهی برای حل مسائل اقتصادی جهان
دیجیتالی شدن صنعت مالی تا حد زیادی دسترسی افراد مختلف به خدمات مالی را افزایش می‌دهد، کاهش هزینه‌های خدمات مالی با گسترش آن رخ خواهد داد و به این ترتیب افراد بیشتری می‌توانند با هزینه‌های کمتر از خدمات مالی بهره‌مند شوند، digital finance شفاف‌تر است، گسترده‌تر است و افراد بیشتری را نسبت به خدمات مالی با شیوه سنتی پوشش می‌دهد. بانک جهانی در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که ۵۰ درصد مردم جهان تلفن همراه دارند، استفاده از تلفن همراه و تلفن هوشمند به طور فزاینده‌ای افزایش یافته است به طوریکه در ماه می ۲۰۲۱ حدود نیمی از مردم جهان تلفن هوشمند دارند. اکنون در سال ۲۰۲۱ در دسترس داشتن تلفن هوشمند به معنی دسترسی به بسیاری از خدمات مالی است. اما این دسترسی چه مزایایی دارد؟
مزایای صنعت مالی دیجیتال
صنعت مالی دیجیتال به طور چشمگیری هزینه‌های ارائه خدمات مالی را کاهش می‌دهد. نگهداری حساب‌های دیجیتال می‌تواند تا ۹۰٪ کم‌هزینه‌تر از حساب‌های معمولی قدیمی باشد و پایین آمدن هزینه‌ها یعنی کسب‌وکارهای خرد و افراد بیشتری از خدمات مالی بهره خواهند برد.
تحقیقاتی در سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد که این صنعت دیجیتال ۱.۶ میلیارد نفر در کشورهای در حال توسعه را از امکانات بانکی بهره‌مند کرده است. پیش از آن تنها ۲.۴ میلیون نفر حساب بانکی داشته‌اند. پژوهشگران اقتصادی تخمین می‌زنند که بهبود دسترسی به خدمات مالی تا سال ۲۰۲۵ حدود ۳.۷ تریلیون دلار به تولید ناخالص داخلی اقتصادهای نوظهور اضافه کند. این تولید ناخالص اضافی تا ۹۵ میلیون شغل ایجاد کرده و پیش‌بینی می‌شود که کم‌درآمدترین کشورها بیشترین سود را از صنعت مالی دیجیتال داشته باشند.
کسب‌وکارها با تغییر پرداخت نقدی به پرداخت دیجیتال حدود ۲۵ میلیارد ساعت کار صرفه‌جویی می‌کنند. معامله نقدی نیاز به حمل‌ونقل پرهزینه و همچنین هزینه نگهداری دارد، زمانی که این پول نقدی جابه‌جا شده و از چرخه سرمایه‌گذاری کنار می‌رود زمان زیانباری است چرا که پول با استفاده از فناوری می‌تواند به سرعت منتقل شود و در کسب‌وکار یا تجارتی دیگر صرف شود درحالیکه همین کار به شیوه سنتی طولانی‌تر رخ می‌دهد، علاوه بر این اعتبارسنجی که وام‌دهندگان انجام می‌دهند سرمایه‌ای در اختیار کسب‌وکارهای حتی کوچک قرار می‌دهد که با آن معاملات خود را انجام داده و کسب‌وکار خود را گسترش می‌دهند.
فرصت‌های صنعت مالی دیجیتال
دولت‌ها یکی از برندگان تغییر و تحول در صنعت مالی جهان از شیوه سنتی به دیجیتال هستند. با گسترش صنعت مالی دیجیتال فرصت‌های فساد کاهش مییابد، هدف‌گذاری دقیقتری امکان‌پذیر خواهد بود و شیوه جمع‌آوری مالیات بهبود پیدا می‌کند. تخمین زده می‌شود دولت‌ها از صنعت مالی دیجیتال ۱۱۰ میلیارد دلار در سال سود می‌برند.
صنعت مالی دیجیتال برای ارائه‌دهندگان خدمات مالی نیز فرصت بزرگی است. آنها با این تحول سالانه تا ۴۰۰ میلیارد دلار هزینه‌های فعالیت‌های خود را کاهش دهند و با کاهش هزینه‌های ارائه خدمات خود، بیش از ۴ تریلیون دلار سپرده جدید جذب می‌کنند.
رشد فزاینده‌ای برای digital finance پیش‌بینی می‌شود. به نظر می‌رسد در اقتصادهای نوظهور صنعت مالی دیجیتال نقش پر رنگی دارد، تغییرات بنیادینی ایجاد کرده و با دسترسی افراد بیشتر به خدمات مالی فقر را کاهش می‌دهد، شفافیت حاصل از آن فسادهای مالی را کمتر کرده و با ایجاد اشتغال رفاه بالاتری برای بشر ایجاد می‌کند.
منابع:
- DIGITAL FINANCE FOR ALL
- What is digital finance?
- What digital finance means for emerging economies
- How Countries Can Expand Access to Digital Financial Services
